Je hoort het zo vaak ‘doe nou maar, wat heb je te verliezen?’ Of ‘je hebt niets te verliezen, alleen maar te winnen!’ Dat klopt dus niet, én het hoeft helemaal niet erg te zijn. Sterker nog, als je jouw angst voor verlies onder ogen ziet, houd je je kompas in eigen hand en stuur je helder en gericht in tijden van verandering.
Onderzoek toont aan dat we meer moeite doen om te voorkomen dat we (iets) verliezen, dan dat we iets winnen. De verhouding is ongeveer 2,5 : 1. We doen meer ons best om te voorkomen dat we € 50,- moeten betalen, dan dat we doen voor de kans om er € 50,- bij te krijgen. De angst dat we iets kwijt kunnen raken is hiermee groter dan het geluk dat we er iets bij kunnen krijgen.
Als we te maken krijgen met verandering, dus ook verandering die voor onze voeten ligt, deinzen we terug uit angst voor verlies. Hoe minder we te verliezen hebben, des te lager wordt de drempel lager om datgene wat we kunnen winnen te pakken.
Bij winst en verlies denken we aan zaken buiten onszelf. Een andere baan betekent andere taken, en de kans op een beter salaris. Je krijgt nieuwe collega’s en een andere werkplek. Misschien wel de mogelijkheid om die ene opleiding te volgen. Allemaal kansen die voor het oprapen liggen, maar ook: afscheid nemen van collega’s en klanten of cliënten. En laatst las ik dat wij mensen moeite hebben met het opzeggen van een baan, omdat het een gevoel van falen oproept. Het is je – voor een deel – niet gelukt om ervan te maken wat je voor ogen had. Hiermee betreden we het terrein van persoonlijke waarden: van de winst- en verliesrekening buiten ons, naar de emotionele en persoonlijke rekening in ons.
Elke verandering brengt op het persoonlijk vlak verschuiving met zich mee. Dat hoeft niet voor altijd te zijn, de nieuwe collega’s die je gaat ontmoeten, blijven ook niet altijd ‘nieuw’. Zo zal het toenemen van een gevoel van onzekerheid ook niet tijden duren. Je verliest enige mate van zekerheid, van vertrouwdheid met je omgeving. En je ‘wint’ aan spanning en avontuur. Dat is op de korte termijn, daar kun je op anticiperen.
Wat je op de langere termijn gaat tegenkomen, weet je vaak niet. Misschien win je wel aan status omdat jouw kennis op een bepaald vlak echt ontbreekt op je nieuwe plek. Zo had een vriendin van mij in mum van tijd aanzien door haar organisatievaardigheden, opgedaan door haar complexe gezinssituatie in een lastige tijd het hoofd te bieden. Of je verliest de vanzelfsprekendheden waar je ongemerkt aan gehecht was geraakt. Zo ontdekte iemand dat hij in zijn vorige baan vaak werd gevraagd om aan te sluiten bij verschillende overleggen. Op die manier wist hij van de hoed en de rand en dat hielp hem weer om zijn eigen werk makkelijk voor elkaar te krijgen. In zijn nieuwe baan is het aanpoten. Daar wordt het vreemd gevonden om overal bij te zijn. Hij moet andere manieren vinden om zijn werk goed te kunnen doen.
Winst- en verlies tonen zich bij elke verandering. Het zijn vaak twee kanten van dezelfde medaille: win je avontuur of verlies je zekerheid? Hoe je ernaar kijkt, maakt al deel uit van de eindbalans. Dat op zich is al het onderzoeken waard. Bovendien hoef je niet in het diepe te springen ‘omdat je niets te verliezen hebt’. Dat heb je namelijk wel, alleen ligt dat misschien niet buiten jou, maar in jezelf. Ook, of juist dat kun je onderzoeken voordat je een verandering aangaat. Als je weet wat voor jou van waarde is, kun je veel gerichter sturen tijdens de verandering. Je houdt je kompas in eigen handen en gaat gerichter op je doel af.
Benieuwd of een business retraite wat voor jou is? Neem dan contact met ons op!